Θα ξεκινήσω με μια αρνητική έκφραση που αφορά το εξής: Δεν είναι εύκολο να γράφεις για μεγάλα ονόματα, δεν μπορείς να μείνεις αμέτοχος όταν γνωρίζεις την ιστορία, μέσα από εικόνες, πράξεις και μαρτυρίες. Δεν γίνεται να οργανώσεις τις σκέψεις σου όταν μιλάς για την ιστορία του Νίκου Μπελογιάννη.
“Για να αποδοθεί σωστά θα πρέπει να ειπωθεί η αλήθεια. Να μην αλλοιωθεί το όνομα του, πόσο μάλλον να έχει την ταμπέλα πολιτικής παράταξης. Η αλήθεια”. Αυτό ήταν το σχόλιο του σκηνοθέτη και κειμενογράφου Ανδρέα Ζαφείρη, στο ερώτημα μας ‘κατά πόσο ήταν δύσκολο να γράφει για αυτό το όνομα και αυτήν την ιστορία’.
Είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε την παράσταση “Νίκος Μπελογιάννης: ΣΤΟ ΜΠΟΪ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ “, στο Χώρο 2510 στα Εξάρχεια, το βράδυ της Κυριακής 10 Απρίλη 2022. Λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση των 70 χρόνων, από την κρατική του δολοφονία. Η ιστορία μας έχει αποδείξει, πόσο εύκολα διαγράφει, ξεχνά, δεν θέλει να θυμάται. Οι άνθρωποι πάλι, κάνουν το ακριβώς αντίθετο. Διοχετεύουν όσοι δύναμη διαθέτουν, για να κρατούν τις μνήμες και να τις μεταδίδουν. Η ιστορία και ο άνθρωπος δεν είναι το ίδιο πρόσωπο, δεν είναι η ίδια ιδέα.
“Νίκος Μπελογιάννης: ΣΤΟ ΜΠΟΪ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ “
Το πάλκο έχει μονάχα ένα ζεύγος, την Έλλη Παππά (Σταυριάνα Καδή) και το Νίκο Μπελογιάννη (Σωτήρης Τασούλας). Δυο κελιά, μια δίκη ή αμέτρητες στα μάτια τους και μια ψυχή.
Πίσω στο 1950, όπου η σύλληψη του Νίκου, ήταν αρχή όλων, μια αγάπης, μιας δίκης, μιας ιδέας. Μέσα από εκείνον, γνωρίζουμε την Έλλη, την σύζυγο του -γιατί αυτό ήθελε να είναι- την μάνα του παιδιού εκείνου, που θα έκανε την αλλαγή.
Στην παράσταση βλέπουμε τους τελευταίους 15 μήνες της ζωής τους, έχοντας ως μοναδική επικοινωνία, κάποια μικρά ‘ραβασάκια’ που κατάφερναν να ανταλλάσουν, μικρές και βιαστικές στιγμές στο δικαστήριο και ελάχιστα αλλά τόσο σημαντικά βλέμματα. Βλέπουμε τα γεγονότα που συνέβησαν εκείνη την περίοδο στην Αθήνα. Την ιστορία της Ελλάδας από τον Μεταξά, στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, τον εμφύλιο, μέχρι την μετεμφυλιακή περίοδο και την εκτέλεση του Μπελογιάννη.
Οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών ήταν εξαιρετικές, καθώς ξεχείλιζαν από συναίσθημα. Σε έβαζαν κατευθείαν στην δική τους θέση, αφήνοντας τη θλίψη της καταραμένης εκείνης εποχής, να γίνει ένα γαρύφαλλο που χαρίζεται και ανθίζει απλόχερα στα χέρια εκείνου, που μόνο λίπασμα για την αγάπη τους είναι. Σαν εκείνο που χάρισε η Έλλη στο Νίκο. Σαν εκείνο που φωτογράφισε ο Θωμόπουλος και μας άφησε την κληρονομιά εκείνη, οπως την είδαν τα μάτια του.
Γιατί η πραγματικότητα της αγάπης, ξεπερνάει και τα πιο τολμηρά όνειρα που θα μπορούσε να κάνει κανείς στη ζωή του.
Αν αποβάλλουμε οποιοδήποτε πολιτικό καθεστώς από την μνήμη αυτή, αυτό που μένει είναι η προσπάθεια για ελευθερία, για έρωτα, για αγάπη. Μπορεί όμως η αγάπη να δώσει ελευθερία; Μπορεί η απομόνωση να δώσει καρπούς; Να κυοφορήσει συναισθήματα;
Φαίνεται πως μπορεί και η Έλλη άντεξε, ψυχή και σώμα. Για την ελευθερία όλων, για την ελευθερία των παιδιών, όλων.
“Κάποια παιδιά χάθηκαν για πάντα από τις μανάδες τους, στα δυο τους χρόνια..”
Να φταίει ο λόγος, η κίνηση, η σκέψη, το βλέμμα που ακόμα και η ανάσα, είχε τόση σημασία σε αυτήν την παράσταση, για να μπορέσεις να αφουγκραστείς τα όσα έζησαν, τα όσα ο νόμος 509/1949 σε δίδασκε;
Ο Ανδρέας Ζαφείρης, μεταφέρει μέσα από μεγάλη αναζήτηση, την αλήθεια όπως ο ίδιος λέει, την πλευρά εκείνη, που λίγοι θα δουν με γυμνό και καθαρό μάτι.
Η απόλαυση της αγάπης διαρκεί μια στιγμή. Η θλίψη της μια ζωή…
Plasir dámour ne dure quún moment
Chargin dámour dure toutela vie
250.000 άνθρωποι από όλον τον κόσμο, έστειλαν τηλεγραφήματα στην κυβέρνηση, μόνο κάποιοι από αυτούς, ήταν ο Αϊνστάιν, ο Πικάσο, ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Ζαν Πωλ Σαρτρ και ο Πάμπλο Νερούντα…
Μια παγκόσμια ανθρώπινη αλυσίδα που έσπασε το καθεστώς…
Μια παράσταση που αξίζει πραγματικά να δείτε, να μάθετε και να αφεθείτε. Ένα μεγάλο χειροκρότημα στην Σταυριάνα Καδή που δεν σταμάτησε να μας συγκινεί καθώς και στο Σωτήρη Τασούλας που όπως φαίνεται, μελέτησε αρκετά καλά τον ρόλο του.
Πληροφορίες
Κείμενο-Σκηνοθεσία: Ανδρέας Ζαφείρης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χαρά Νικολάου
Ερμηνεύουν: Σταυριάνα Καδή, Σωτήρης Τασούλας
Πληροφορίες για την παράσταση θα βρείτε ακολουθώντας τον παρακάτω σύνδεσμο.
