Η ταινία Mountains May Depart, που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς στο φεστιβάλ Καννών 2015.
Η AMA FILMS παρουσιάζει το φετινό αριστούργημα του ΖΙΑ ΖΑΝΓΚΕ («ΑΚΙΝΗΤΕΣ ΖΩΕΣ») Mountains May Depart
ΒΡΑΒΕΙΟ CAROSSE D OR
ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΟ ΣΚΗΝΟΘΕΤΩΝ ΚΑΝΝΕΣ 2015
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΟΙΝΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ SAN SEBASTIAN 2015
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Ζία Ζανγκέ
Σενάριο: Ζία Ζανγκέ
Φωτογραφία: Γιου Λικ-Γουάι
Μοντάζ: Ματιέ Λακλάου
Μουσική: Γιοσιχίρο Χάνο
Παίζουν οι: Ζάο Τάο, Ζανκ Γι, Λιανγκ Γιν Ντονγκ, Ντονγκ Ζιγιάν, Σίλβια Τσανγκ, Χαν Σανμίνγκ
Παραγωγοί: Ζία Ζανγκέ, Ρεν Ζονγκλούν, Ναταναέλ Κάρμιτζ, Λίου Σιγιού, Σόζο Ιτσιγιάμα
Χώρα Παραγωγής: Κίνα, Γαλλία, Ιαπωνία
Έτος Παραγωγής: 2015
Διάρκεια: 124 λεπτά προσοχή νέα version
στο φεστιβάλ καννών προβλήθηκε 131 λεπτά
Διανομή: ΑΜΑ Films
Σύνοψη ταινίας Mountains May Depart
Κίνα, 1999. Στην πόλη Φενγιάνγκ, οι παιδικοί φίλοι, ο ανθρακωρύχος Λιανγκζί και ο ιδιοκτήτης βενζινάδικου Ζανγκ, είναι ερωτευμένοι με την ίδια κοπέλα, την Τάο, την όμορφη της πόλης. Εντέλει, η Τάο παντρεύεται τον πλουσιότερο από τους δύο, τον Ζανγκ, κι αποκτούν έναν γιο με το όνομα Ντόλαρ.
Κίνα, 2014. Οι Ζανγκ και Τάο χωρίζουν, και ο γιος τους μεταναστεύει στην Αυστραλία με τον επιχειρηματία πατέρα του.
Αυστραλία, 2025. Ο 19χρονος Ντόλαρ μιλάει μετά βίας κινέζικα και δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τον πτωχευμένο πατέρα του. Το μόνο που θυμάται από τη μητέρα του είναι το όνομά της…
Το ταινία αποτυπώνει, παράλληλα με την ιστορία που διηγείται, την εξέλιξη της Κίνας, τις συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και το πώς αλλάζει εξαιτίας αυτών, η καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Ο σκηνοθέτης καταθέτει την άποψή του για το μέλλον της Κίνας και την ταυτότητά της.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Επειδή έχω βιώσει τα πάνω και τα κάτω της ζωής, θέλησα να γυρίσω την ταινία αυτή. Καλύπτει το παρελθόν και το παρόν, από το 1999 έως το 2014, και το προβλέπει το μέλλον, το 2025.
Η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας ανέβηκε ραγδαία τη δεκαετία του 1990. Σε αυτό το σουρεαλιστικό οικονομικό περιβάλλον, έχει αλλάξει αναπόφευκτα ο τρόπος ζωής των κατοίκων της και ο τρόπος που διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους. Ουσιαστικά αυτή η ταινία εξετάζει το πόσο επηρεάζει η οικονομική ανάπτυξη τις συναισθηματικές σχέσεις των ανθρώπων. Αν δεν μπορούμε να φανταστούμε πώς μπορεί να είμαστε σε 10 χρόνια από τώρα, πώς μπορούμε να αξιολογήσουμε το σήμερα; Και πώς θα καταλάβουμε την «ελευθερία»;
Η βουδιστική θεωρία μιλάει για τα τέσσερα στάδια της ζωής: τη γέννηση, τα γηρατειά, την ασθένεια και τον θάνατο. Νομίζω ότι αυτό που θέλει να πει κυρίως αυτή η ταινία είναι: Σε όποια εποχή κι αν ζούμε, μέσα μας δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτά τα τέσσερα στάδια, αυτές τις δύσκολες στιγμές της ζωής.
Τα βουνά μπορούν να αποκλίνουν, οι σχέσεις μπορούν να αντέξουν.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Συχνά επικεντρώνεστε στις ραγδαίες κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές στην Κίνα, ακολουθώντας χαρακτήρες μέσω των δεκαετιών. Πώς εξελίσσονται τα πράγματα που εξετάζετε όλα αυτά τα χρόνια και γιατί καταλήξατε στη δομή «παρελθόν-παρόν-μέλλον» σε αυτήν την ταινία;
Είμαι 45 χρονών και έχω συσσωρεύσει πολλές αναμνήσεις, αλλά θεωρώ ότι έχω και πολλά να προβλέψω για το μέλλον. Θεωρώ ότι βρίσκομαι σε ένα ενδιάμεσο στάδιο της ζωής, όπου παρατηρώ το παρόν, θυμάμαι το παρελθόν και φαντάζομαι το μέλλον. Με την προηγούμενή μου ταινία, την «Αίσθηση αμαρτίας», είχα την ανάγκη να γυρίσω μια ταινία για τα συναισθήματα.
Η κινεζική κοινωνία σήμερα είναι επικεντρωμένη στη δημιουργία του πλούτου, και βρίσκεται σε απόλυτο συγχρονισμό με τις ραγδαίες οικονομικές εξελίξεις. Η οικονομική ανάπτυξη μάς έφερε νέες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως το διαδίκτυο και τα υψηλής ταχύτητας τρένα, που επηρεάζουν τον τρόπο που αισθανόμαστε και διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας. Μου συμβαίνει συχνά να προσπαθώ να φανταστώ πώς θα είναι η ζωή μας μετά από δέκα χρόνια. Η ζωή είναι ένα πράγμα μια κι έξω για όλους μας.
Η κάθε γενιά έχει να αντιμετωπίσει νέα προβλήματα, χωρίς να έχουν φύγει τελείως τα γνωστά πανάρχαια ζητήματα. Επίσης, τα τελευταία χρόνια στην Κίνα, πολλά νεαρά ζευγάρια επιλέγουν να φύγουν στο εξωτερικό ώστε να έχουν μια καλύτερη ζωή κι εκπαίδευση τα παιδιά τους.
Όταν πριν δύο χρόνια βρέθηκα με την «Αίσθηση αμαρτίας» στις Η.Π.Α., τον Καναδά και την Αυστραλία, συνάντησα πολλές κινεζικές οικογένειες που ζούσαν εκεί, κυρίως από την επαρχία της Σανξί. Παρατήρησα κάτι το λυπηρό: τα παιδιά των οικογενειών αυτών δεν μιλούσαν τη διάλεκτο της Σανξί, άλλα καν την κινεζική γλώσσα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα πρόβλημα επικοινωνίας μεταξύ των γενεών. Αυτού του είδους την οικογένεια θέλουμε;
Λίγα λόγια
Η μοιραία απόφαση που πυροδοτεί την ιστορία της ταινίας σας, είναι η απόφαση της Τάο να παντρευτεί τον πλούσιο Ζανγκ. Παρόλο που αρχικά φαίνεται σωστή, εντέλει προκαλεί προβλήματα σε συναισθηματικό επίπεδο στους εμπλεκόμενους. Πώς βλέπετε την επιλογή της;
Θεωρώ ότι οι δύσκολες επιλογές της Τάο είναι δύο, η επιλογή του συζύγου και η απόφασή της να αφήσει το παιδί της να ακολουθήσει τον πρώην σύζυγό της στην Αυστραλία της. Σχετικά με την πρώτη, θεωρώ ότι η Τάο επέλεξε τον Ζανγκ γιατί ήταν πιο ευθύς και δυναμικό στο πώς της εξέφρασε τον έρωτά του για εκείνη, απ’ ότι ο ρομαντικός ανθρακωρύχος. Και σίγουρα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιλογή της, η οικονομική του κατάσταση, που θα μπορούσε να της προσφέρει περισσότερες υλικές απολαύσεις και κατακτήσεις.
Η πιο δύσκολη επιλογή της όμως, ήταν εκείνη του 2014. Θεωρητικά, ως μητέρα, θα έπρεπε να μείνει με το παιδί της, σε μια φτωχή περιοχή όμως με λίγες ευκαιρίες και ανέσεις. Η οικονομική κατάσταση του πρώην, πλέον, συζύγου της την ωθεί να επιλέξει να τον αφήσει μαζί του στην Αυστραλία, μια απόφαση όμως που φαίνεται να αμφισβητείται το 2025, όχι τόσο γιατί ο γιος της ζει μακριά της όσο γιατί στερήθηκε τη μητρική φροντίδα και στοργή.
Στο κεφαλαίο του 2025, δεν έχετε βάλει πτυχές επιστημονικής φαντασίες, αλλά μερικές πολύ ενδιαφέρουσες προβλέψεις, όπως π.χ. οι διάφανες συσκευές tablet κ.ά. Ποιες προβλέπετε ότι θα είναι οι μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις και γιατί επιλέξατε την Αυστραλία ως τόπο αυτής της ιστορίας;
Δεν θεωρώ ότι το 2025 είναι πολύ μακριά από εμάς. Είναι μόλις μια δεκαετία από σήμερα. Εξ αρχής δεν ήθελα να κάνω μια sci-fi ιστορία, αλλά απλώς να προβλέψω μερικές πιο εξελιγμένες τεχνολογίες, όπως η χρήση πιο «αόρατων» tables & smartphones που έτσι κι αλλιώς κυριαρχούν και τώρα στη ζωή μας, με το διαδίκτυο να είναι ο «άρχοντας» όλων, με τις πληροφορίες και τα αρχεία να διακινούνται σχεδόν όλα μέσω αυτού, πλην π.χ. του βιβλίου σε χαρτί που θα είναι «ένα από τα πράγματα που δεν θα καταστραφούν μέσα στο χρόνο».
Σχετικά με την Αυστραλία: αν και αρχικά ήμουν προσανατολισμένος προς τον Καναδά και τις Η.Π.Α., στο Βανκούβερ, το Τορόντο ή τη Νέα Υόρκη όπου υπάρχουν μεγάλες κινεζικές κοινότητες, εντούτοις διάλεξα την Αυστραλία γιατί αν και βρίσκεται μόλις οκτώ ώρες από τη Σανγκάη, δίνει την αίσθηση του απόκοσμου γιατί είναι στο νότιο ημισφαίριο. Όταν στην Κίνα έχουμε χειμώνα, εκεί έχει ζεστό καλοκαίρι, και γενικά η Αυστραλία σου δίνει την αίσθηση μιας περιοχής που αν βρεθεί εκεί, δύσκολα επιστρέφεις.
Όπως και στην αρχή και στο τέλος της ταινίας «Αίσθηση αμαρτίας», έτσι και σε αυτήν την ταινία, επικεντρώνεστε στην περιοχή Φενγιάνγκ, της περιοχής Σανξί, όπου γεννηθήκατε και μεγαλώσατε. Βιώνετε την περιοχή αυτή ως ένα μικρόκοσμο της Κίνας του 21ου αιώνα;
Από την πρώτη μου ταινία «Xiao Wu» η πατρίδα μου, η Φενγιάνγκ, παίζει κυρίαρχο ρόλο, ο οποίος κάθε φορά είναι διαφορετικός. Η πρώτη μου ταινία, ήταν και εκείνη που εξέτασα την Φενγιάνγκ ως μια πόλη που μετασχηματιζόταν λόγω της οικονομικής εξέλιξης.
«Αίσθηση αμαρτίας», σύνδεσα την πόλη μου με τον πανάρχαιο κινεζικό πολιτισμό και τη σχέση του με τη σημερινή καθημερινότητα.
«Πέρα από τα βουνά», επέλεξα, πάλι, τη Σανξί, σαν μια χαρακτηριστική κινεζική πόλη όπου οι κάτοικοί της είναι συνεπαρμένοι με την οικονομική ανάπτυξη, προσπαθώντας ταυτόχρονα να εξισορροπήσουν την συναισθηματική τους κατάσταση και τις προσωπικές τους σχέσεις.
Ως είθισται στις ταινίες σας, υπάρχουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα, όπως αυτά που προκαλούν τα deja-vu στον Ντόλαρ της ταινίας. Γιατί επιλέγετε αυτά τα στοιχεία;
Μετά από έναν καυγά του Ντόλαρ με τον πατέρα του, είδες έναν μεσήλικα άνδρα να κουβαλάει μια σπάθα Γουανγκόνγκ από την παραλία. Αυτή η σκηνή, του έφερε στο μυαλό μια παρόμοια που έχει δει πολλά χρόνια νωρίτερα στην Κίνα, μαζί με τη μητέρα του. Αργότερα το ίδιο συμβαίνει με ένα τραγούδι Γκουανξί, που επίσης είχε ακούσει παλιότερα στην πόλη που γεννήθηκε. Για μένα αυτές οι επαναλαμβανόμενες σκηνές λειτουργούν στο ασυνείδητο του θεατή κι επιτείνουν την συναισθηματική φόρτιση της ιστορίας.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
O Ζία Ζανγκέ γεννήθηκε το 1970 στην πόλη Φενγιάνγκ, της επαρχίας Σανξί, και σπούδασε στην Ακαδημία Κινηματογράφου του Πεκίνου. Η πρώτη του ταινία «Xia Wu» κέρδισε δύο βραβεία στο τμήμα Forum του Φεστιβάλ Βερολίνου. Έκτοτε, όλες οι ταινίες του πραγματοποιούν την παγκόσμια πρεμιέρα τους στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ.
Οι «Ακίνητες ζωές» κέρδισα το Χρυσό Λιοντάρι Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Βενετίας, ενώ η «Αίσθηση αμαρτίας» το Βραβείο Σεναρίου στο Φεστιβάλ Καννών. Η ταινία «Πέρα από τα βουνά» κέρδισε το μεγάλο βραβείο στο τμήμα Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών του Φεστιβάλ Καννών και το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν.
Έχει γυρίσει πολλά ντοκιμαντέρ, κάνει την παραγωγή σε ταινίες νέων δημιουργών και συμμετέχει ως ηθοποιός σε ταινίες συναδέλφων του.
Φιλμογραφία (επιλεκτική)
1998 Xiao Wu
2000 Platform
2002 Unknown pleasures
2004 In the world
2006 Ακίνητες ζώες
2008 24 City
2013 Αίσθηση αμαρτίας
2015 Πέρα από τα βουνά
ΚΡΙΤΙΚΕΣ
Θα κρατάτε την ανάσα σας! Υπέροχο μέχρι το τελευταίο λεπτό.
-Premiere
Πόση ευφυΐα, πόση μαεστρία, πόσο σπουδαίο σινεμά.
-Les Inrocks
Συγκλονιστική ταινία. Έργο ενός αξεπέραστου κινηματογραφιστή.
-L’obs
Ένα έπος γενεών για μια κοινωνία που αλλάζει.
-Variety
Ένας μεγάλος σκηνοθέτης, ένας σουρεαλιστικό σκηνικό.
-Rogert Ebert
Μια συναισθηματική ιστορία.
-The Hollywood Reporter
Ένα εξαιρετικό δράμα.
-The Telegraph
