Συνεχίζοντας την εξερεύνηση της Mississippi Records στις πιο σκοτεινές περιοχές της ελληνικής μουσικής, μας παρουσιάζει 12 σπάνια ακουσμένες ηχογραφήσεις “εθισμένου” πόνου και αγάπης από τον πιο θρυλικό από όλους τους Έλληνες καλλιτέχνες των ρεμπέτικων, τον Μάρκο Βαμβακάρη.
Τα ρεμπέτικα είναι ο ήχος της Ελλάδας και της Μικράς Ασίας που συγκρούονται εν μέσω εμφυλίου πολέμου, μαζικής ανταλλαγής πληθυσμών και της αναρχίας του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Ποιητική, πένθιμη και πικρή, η ρεμπέτικη μουσική γεννήθηκε στα χασισοκαταφύγια (τεκέδες) των λιμανιών της Μεσογείου. Οι στίχοι της ψιθυρίζονταν στις ελληνικές φυλακές προτού διαχυθούν στον ευρύτερο πληθυσμό τη δεκαετία του 1930. Προωθήθηκε σε μεγάλο βαθμό από μια σειρά αξιόλογων ηχογραφήσεων του Μάρκου Βαμβακάρη.
Ο Μάρκος
(το μικρό του όνομα για όλους τους λάτρεις της ελληνικής μουσικής) τραγουδούσε μεθυστικά, ναρκωμένα τραγούδια αγάπης, πόνου και λαχτάρας σε οίκους ανοχής, μπαρ και χασισοκαταστήματα στο λιμάνι του Πειραιά. Έφτασε ως νέος το 1917. Δούλευε ως γδάρτης σε ένα βυρσοδεψείο. Μέχρι να πιάσει το μπουζούκι γύρω στο 1924, τον είχε συνεπάρει πλήρως η ζωή των μαγκών, των χαμηλότερων σκαλοπατιών της ελληνικής κοινωνικής κλίμακας. Ζούσαν με τον δικό τους κώδικα και σε πλήρη αντίθεση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Ντυμένοι, περπατώντας και μιλώντας με το δικό τους στυλ. Τα ρεμπέτικα ήταν η μουσική τους.
Σε αυτά τα δώδεκα πρώιμα κομμάτια,
που ηχογραφήθηκαν στην Αθήνα μεταξύ 1932 και 1936, ο Μάρκος ήταν ήδη ένας δεξιοτέχνης του μπουζουκιού. Το δυναμικό, καθαρό παίξιμό του συμπληρώνει τη βραχνή φωνή του και την εκπληκτική ρυθμική του ευαισθησία, αποτέλεσμα των χρόνων που ήταν πρωταθλητής στο ζεϊμπέκικο. Τα κομμάτια χτίζονται και σπειροειδώς αναπτύσσονται προς τα έξω. Με τις ανοιχτές νότες και τις μελωδικές γραμμές του να προσελκύουν εκστατικές φωνές και ενθάρρυνση από τους συναδέλφους του μουσικούς. Τα “Μόρτισα Χασικλού” και “Χθες το βράδυ στο σκοτάδι” δίνουν μια γεύση από τη ζωή και τη γλώσσα των μαγκών. Η μουσική των οθωμανικών καφενείων, οι φωνές των εκτοπισμένων Ελλήνων της Σμύρνης, το χάος και ο πόνος της ζωής στο λιμάνι, όλα περνούν μέσα από τα τραγούδια του Μάρκου.
Αυτές οι ηχογραφήσεις,
απίστευτα σπάνιες και άριστα επεξεργασμένες από την Mississippi Records, σηματοδοτούν την ακμή των ρεμπέτικων. Τη σύντομη περίοδο μεταξύ της εμφάνισης της μουσικής στη δισκογραφική σκηνή στις αρχές της δεκαετίας του 1930 και της κυβερνητικής λογοκρισίας όλων των στίχων από το 1936. Κατά τη διάρκεια της κατοχής του Άξονα δεν υπήρξε καμία δισκογραφική καταγραφή ρεμπέτικων. Παρόλο που ο Μάρκος είχε κάποιες επιτυχίες στα χρόνια μετά τον πόλεμο, δεν έφτασε ποτέ ξανά σε αυτό το επίπεδο. Πρόκειται για τα πιο ιλιγγιώδη, μαγευτικά και βαριά έργα ενός από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα.
Έξοχα επεξεργασμένο από σπάνια 78άρια από την Stereophonic Sound. Τυπωμένο σε βαρύ βινύλιο 160gm στη Smashed Plastic. Περιλαμβάνει 8σέλιδο βιβλιαράκι πλήρους μεγέθους με λεπτομερείς ιστορικές σημειώσεις, σπάνιες φωτογραφίες και στίχους. Mississippi Records rules! (οι δικές μας εδώ πάλι…)
Πηγή: https://mississippirecords.bandcamp.com/album/death-is-bitter
